Τούρτα

Προφανώς θα περάσει στο ντούκου γιατί ποιος ειλικρινά θέλει να θυμάται; Εσύ μπορεί να ήσουν και αγέννητος. Εγώ πάλι όχι. Θυμάμαι αρκετά από εκείνη τη βραδιά της 18ης Οκτωβρίου 1981 («η 18 Οχτώβρη») που το ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα ερχόταν στην εξουσία για πρώτη φορά.
Θυμάμαι δύο πράγματα πολύ καθαρά: τις κόκκινες μπογιές στους τοίχους της Αθήνας με το σύνθημα: «ΚΚΕ, 17% β' κατανομή» και τις αφίσες με το καλάθι της νοικοκυράς και το σλόγκαν: «Το ΠΑΣΟΚ στην κυβέρνηση, ο λαός στην εξουσία».
Και το ΠΑΣΟΚ πράγματι ήρθε στην κυβέρνηση, για να πανικοβάλει την Ευρώπη και κυρίως τους Έλληνες συντηρητικούς, που έβλεπαν κάτι δυσοίωνες, άγνωστες και πεινασμένες φυσιογνωμίες να ορκίζονται στα υπουργεία. «Tότε δεν μας ήξερε ούτε ο θυρωρός μας» είχε πει κάποτε ίσως ο τιμιότερος από δαύτους.
Πολλοί πίστεψαν ότι θα έρθει ο σοσιαλισμός, η χώρα θα βγει από την ΕΟΚ και το ΝΑΤΟ και θα γίνουμε σύμμαχοι με τον Καντάφι, τον κομμουνιστή-δικτάτορα Γιαρουζέλσκι και τον έτερο κομμουνιστή-δικτάτορα Τσαουσέσκου. Εξαιρώ τα γλωσσόφιλα με τον αδελφό Αραφάτ. Φυσικά ο σοσιαλισμός είχε έρθει πολύ πριν τον Ανδρέα. Είχε φροντίσει ο γερό-Καραμανλής και η κρατικο-μανία του: όποιον βιομήχανο ή τραπεζίτη δεν γούσταρε, τού κρατικοποιούσε την επιχείρηση. Κοινώς, τα κορόιδα οι φορολογούμενοι πλήρωναν.
Στρωμένο δρόμο βρήκε ο Ανδρέας για να περπατήσει και να μεγαλουργήσει. Θυμήσου, για παράδειγμα, τις «προβληματικές επιχειρήσεις» που φορτώθηκε ο φορολογούμενος, ενώ οι ιδιοκτήτες τους γλίτωσαν από τα κουτσά άλογα, βγάζοντας το χρήμα στο εξωτερικό. Εξόχως σοσιαλιστική ιδέα. Μέχρι και Οργανισμός φτιάχτηκε για την «ανασυγκρότησή» τους (έτσι λεγόταν τότε η εξυγίανση). Είναι οι ίδιες επιχειρήσεις που, εν έτει 2011, φιγουράρουν στις λίστες του Βενιζέλου με όσους χρωστούν στο Δημόσιο. Όχι, για να μην λες ότι το Κράτος δεν έχει συνέχεια...
Κατά τα άλλα, ο Ανδρέας δεν ήταν ανόητος να βγάλει τη χώρα από την ΕΟΚ. Η Margaret Thatcher στο βιβλίο της The Downing Street Years, είχε πει για τον Ανδρέα ότι ήταν σκληρός διαπραγματευτής στο πλαίσιο της -τότε- ΕΟΚ.
Ήξερε τι αγελάδα ήταν η Ευρώπη και κάπως έτσι την πλάσαρε στην ελληνική κοινωνία, ιδιαίτερα στην τιμημένη αγροτιά: εκεί κάπου μακρυά στις Βρυξέλλες οι κουτόφραγκοι μάς δίνουν χρήμα.
Ήταν γενικώς ικανός και χαρισματικός: θα στο πουν με βεβαιότητα οι εκατοντάδες χιλιάδες που διορίστηκαν στο Δημόσιο, χωρίς κανένα προσόν. Και επιπλέον, με κατάργηση της αξιολόγησης. Εντελώς μεταξύ μας: και εσύ να έμπαινες στο Δημόσιο χωρίς αξιολόγηση, θα σκιζόσουν στη δουλειά; Όσο και να ξεροστάλιαζε ο άλλος απέναντί σου στην ουρά για να τον εξυπηρετήσεις, πόσο θα ασχολούσουν σοβαρά μαζί του; Ένα χρόνο; Δύο; Τρία; Νισάφι πια.
Ήταν γενικώς ικανός και χαρισματικός: στο υποτιθέμενο «κοινωνικό κράτος» που δημιούργησε. Αλλά επειδή δεν μπορούσε να σε κάνει Σουηδία με επιδόματα, σου έλεγε: πλήρωσε εσύ από την τσέπη και θα τα βρούμε στις φοροαπαλλαγές: προστατευόμενα τέκνα, φοιτητές, ιατρικές δαπάνες και πάει λέγοντας. Και στείλε και τη γριά στα ΚΑΠΗ για κέντημα.
Και πίσω από το ΠΑΣΟΚ, η αμήχανη και κατακερματισμένη Αριστερά σε ρόλο κομπάρσου. Ακριβώς απέναντι, η «επάρατος» δεξιά. Μουδιασμένη και χαμένη, έκανε καλλιστεία για αρχηγό. Είχε να φάει τέτοιο σκαμπίλι από τη δεκαετία του 1960, τότε που ο γερο-Καραμανλής έριξε ένα στη λατρεμένη Φρειδερίκη.
Ήταν γενικώς ικανός και χαρισματικός ο Ανδρέας: ακόμα και στα «πέτρινα χρόνια» της υποτίμησης της δραχμής, της λιτότητας, των κακών ημερών που ήρθαν μετά το 1985. Αλλά δεν μάσησε: μέχρι και τον καθηγητάκο Σημίτη που είχε βάλει να νοικοκυρέψει την οικονομία, τον πέταξε στα σκουπίδια, όταν ΚΚΕδες και Δεξιοί του την έφεραν στις δημοτικές εκλογές του 1986. Σου λέει, καλύτερα να μοιράζω λεφτά, παρά να κόβω. Λογικό.
Το έφτιαξε καλά το μαγαζί ο Ανδρέας ακόμα και όταν η βρώμα από τα σκάνδαλα έφτασε μέχρι την Εκάλη. Ο κόσμος -λογικό ήταν- βαρέθηκε. Έβλεπε άλλωστε, εκεί προς τα τέλη της δεκαετίας του 1990, εκείνους τους πρώην πεινασμένους υπουργούς να έχουν μεταλλαχθεί σαν X-men: χορτασμένοι «σύντροφοι», μην σου πω και σκασμένοι από τη φαυλότητα.
Αλλά ακόμα και όταν ο Ανδρέας έπεσε, ήταν αυτό που λέμε «διακοπή για διαφημίσεις». Να δεις πώς το έλεγε η Βέφα: «πάμε μια βολτούλα στην αγορά».
Γιατί το ΠΑΣΟΚικό Κράτος, αυτός ο σύγχρονος Αδης, είχε τους Κέρβερούς του να το φυλάνε: όλες αυτές οι σιχαμερές φάτσες των συνδικαλιστών που συγκυβερνούσαν. Μπροστά σε αυτή την κατάσταση, ακόμα και πρωθυπουργός Μητσοτάκης να ήσουν, τι μπορούσες να κάνεις; Απλά υπομονή μέχρι ένας Αντωνάκης Σαμαράς να σε ανατρέψει.
Και να συνεχιστεί, δόξα και τιμή, η πορεία του ΠΑΣΟΚ στα 30 χρόνια: με τον καθηγητάκο Σημίτη σε πρώτο πλάνο. Προθέσεις υπήρχαν, αλλά το ΠΑΣΟΚ -τα στελέχη του- είχαν το ένστικτο της αυτοσυντήρησης. Οι φίλοι άλλαξαν, το ίδιο και τα συνθήματα. Ως εκεί.
Και μην φανταστείς ότι η πορεία στα 30 χρόνια κόπηκε το 2004. Απλώς η «επάρατος» βρήκε τον τρόπο. Λογικό δεν ήταν; Πόσα χρόνια μετά τον Γεώργιο Ράλλη να μείνεις σε λήθαργο; Σου λέει το κόλπο είναι το Κράτος. Τραβάς μια «Επανίδρυση» -με ό,τι αυτό συνεπάγεται- και γίνεσαι εσύ ΠΑΣΟΚ στη θέση του. Τόσο απλό. Συμβαίνει και στις μεγάλες πίστες. Όταν το σούπερ όνομα είναι κόκκαλο, το πρόγραμμα θα στο βγάλουν οι μικροί. To σχήμα όμως στη μαρκίζα δεν αλλάζει.
Και μην πέφτεις στην παγίδα: Όλο αυτό θα συνεχιζόταν ωραιότατα, αν δεν ήταν αυτή η άτιμη η Lehman Brothers να φέρει τα πάνω-κάτω, να κλείσουν οι ρημάδες οι «αγορές» και να μην μπορούμε να δανειστούμε.
Μια χαρά τούρτα θα σβήναμε σήμερα. Και ούτε που θα μας ενοχλούσαν οι Φωτόπουλοι, οι Μπαλασόπουλοι και οι Λυμπερόπουλοι. Κανείς δεν θα έλεγε την περίφημη ατάκα «μας χρειαζόταν ένα χαστούκι» ή την άλλη «πολλά έπρεπε να τα φτιάξουμε και μόνοι μας, χωρίς να μας τα πει η τρόικα». Και θα είχαμε γλιτώσει και από όλο αυτό τον γελοίο θίασο των όψιμων πατριωτών ή επαναστατών με τις φρατζόλες στο χέρι.
Χώρια που ο «Γιωργάκης, ο δοσίλογος» θα ήταν ένας κανονικός «Γεώργιος», σαν τον παππού του.
Μια χαρά θα ξεκοκαλίζαμε τα λεφτά των «κουτόφραγκων» στα ΕΣΠΑ. Και θα μας λάτρευαν η γαϊδάρα η Μέρκελ με τον Σαρκοζί που θα αγοράζαμε νέες φρεγάτες και άρματα για την εθνική μας υπερηφάνεια.
Μια χαρά τούρτα θα έφερνε τώρα ο Πάγκαλος με 30 κεράκια. Και ξέρεις τι θα έγραφε επάνω; «Μαζί τα τρώμε».
Ο καθένας βέβαια με τα κυβικά του, τα κονέ και τη θέση που έχει πιάσει στο τραπέζι.
Αυτή η Lehman Brothers μάς χάλασε τη γιορτή. Και η τούρτα σερβιρίστηκε στραπατσαρισμένη. Με τα μισά και πλέον κομμάτια να λείπουν.
Ατυχία.